Historia powstania bilardu jest bardzo zawiła
i niejasna. Trudno dziś stwierdzić, kto naprawdę wymyślił tę grę. Często
wymienia się tutaj Anglików oraz Francuzów, rzadziej Niemców. Istnieją także legendy,
według których bilard narodził się w Chinach, a dopiero później pojawił się w
Europie. Niemożliwe również wydaje się podanie okresu, w którym powstał. Najwięcej
wzmianek dotyczy wieku XV i XVI, ale pierwsze informacje o grze przypominającej
bilard pochodzą z V wieku przed naszą erą (!).
Wśród wielu znanych i bardzo ważnych osobistości,
które uwielbiały tę grę można wymienić: francuskich królów Ludwika XI i Ludwika
XIV, Immanuela Kanta, Wolfganga Amadeusza Mozarta.
Reguły gry nie były jednolite i często je zmieniano,
ale ogólne zasady przetrwały po dziś dzień.
Podobieństwo najlepiej jest widoczne w karambolu oraz jego odmianach. Chodziło
o uderzenie drewnianym kijem w specjalnie oznaczoną bilę tak, aby trafiła ona
w pozostałe (zazwyczaj dwie) bile znajdujące się na stole. W przypadku sukcesu
grający otrzymywał punkt.
Skórzana kapka wynaleziona została przez francuskiego
oficera Mingauda w 1807 roku. Umożliwiło to nadawanie uderzanej bili wybranej
rotacji. Jednak dopiero w roku 1825 dla ułatwienia sobie tego zadania zaczęto
używać kredy.
Rok później John Thurston jako pierwszy do wykonania
stołu bilardowego wykorzystał blat wykonany ze skały łupkowej, za co otrzymał
wiele nagród. W
roku 1835 wprowadził do użytku gumowe bandy, które nie powodowały już uszkodzeń
bil, jak miało to miejsce w przypadku band oklejanych filcem. Niestety, początkowo
używany do tego celu rodzaj gumy był bardzo podatny na zmiany temperatury i wilgotności
powietrza, co sprawiało duże utrudnienia podczas gry. Dopiero 10 lat później rozpoczęła
się masowa produkcja stołów z bandami gumowymi.
Od narodzin bilardu bile wytwarzane były z drewna.
Z czasem zaczęto je wykonywać z kości słoniowej, co stało się powodem masowego
zabijania słoni - wypowiedź Steve'a Davis'a [MP3-23KB].
Trwało to aż do początku XX wieku, kiedy to dzięki wykorzystaniu dostępnej technologii
wdrożono produkcję bil z tworzyw sztucznych.
Bilard
nigdy nie był dostępny dla przeciętnego człowieka, dopiero końcem XIX wieku trafił
"pod strzechy". Wtedy też pojawiły się pierwsze stoły z otworami (sześcioma, rzadziej
ośmioma), tzw. łuzami, do których należało wbijać bile. Był to początek bilardu
poolowego, następcy historycznego - karambolowego. Nieco później narodził się
snooker.
Prawdziwy rozkwit bilardu nastąpił w XX wieku
wraz z postępem technicznym. Wiek XXI nie będzie na pewno gorszy, czego pierwszym
przykładem jest pojawienie się tej dyscypliny sportu na Igrzyskach Olimpijskich.
|